ពិធី​បួង​សួង​សុំ​ទឹក​ភ្លៀង

ពិធីបួងសួងសុំទឹកភ្លៀង

លោក ឆយ ស៊ីផាត រៀបរៀង

កម្ពុជសុរិយា ឆ្នាំទី ៤៤ ខែមិថុនា ព. ស. ២៥១៦ គ. ស. ១៩៧២

តាមបវេណីពីបូរាណកាលមក នៅប្រទេសកម្ពុជាយើងនេះ បព្វបុរសរបស់យើងលោកតែងបានរៀបតាក់តែងធ្វើពិធីបួងសួងសុំភ្លៀង ឬហៅថាពិធីវរុណសាស្ត្រ នៅក្នុងឆ្នាំណាដែលរាំងភ្លៀង ។ ក៏ប៉ុន្តែតាមប្រក្រតីធម្មតានោះ ច្រើនតែក្នុងខែជេស្ឋ ព្រោះតាមរដូវកាលនៅប្រទេសយើង រដូវភ្លៀងធ្លាក់ចាប់តាំងពីខែពិសាខមក តែបើខែពិសាខផុតទៅហើយក៏នៅតែគ្មានភ្លៀង គេក៏រៀបចំធ្វើពិធីវរុណសាស្ត្រ បួងសួងសុំទឹកភ្លៀងឲ្យធ្លាក់ចុះ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់កសិករ បានប្រកបការងារចិញ្ចឹមជីវិត ។

ពិធីបួងសួងសុំភ្លៀងនេះ អ្នកប្រាជ្ញពីបូរាណបានប្រតិដ្ឋឡើងស្របទៅតាមលក្ខណៈ គតិពុទ្ធសាសនា ដោយសំអាងយកគុណានុភាពនៃព្រះរតនត្រ័យ អាស្រ័យទេវានុភាពនឹងវត្ថុស័ក្តិសិទ្ធិក្នុងលោក ដើម្បីជាផ្លូវចិត្តប្រព្រឹត្តទៅតាមបំណង ។

ពិធីការ តាមទំនៀមបូរាណ អ្នករៀបចំពិធីត្រូវជីកដីជម្រៅមួយហត្ថជារាងបួនជ្រុងស្មើប្រវែងមួយជ្រុងៗ២ហត្ថ១ចំអាម រួចព័ន្ធព័ទ្ធ ដោយរាជវតិ ដោយឆត្ររួតលំអដោយទង់ជ្រុង ធ្វើរូបព្រះឥន្ទមួយព្រះហស្ថស្ដាំចង្អុលទៅមេឃ ព្រះហត្ថឆ្វេងសំយុងចុះ រូបព្រះសុភូតិត្ថេរគង់ពែនភ្នែនព្រះហស្ថស្ដាំចង្អុលទៅមេឃ ព្រះហស្ថឆ្វេងដាក់លើរណ្ដៅ នឹងរូបព្រះគន្ធារគីរូបព្រះពុទ្ធជាតំណាងព្រះអង្គកាលទ្រង់ចុះស្រង់ទឹកមានអាការៈសណ្ឋិតឈរព្រះហស្ថស្ដាំបត់ហៅភ្លៀង ព្រះហស្ថឆ្វេងទទួលទឹក ។ រូបសំណាក់ទាំងនេះត្រូវយកទៅដាក់នៅមាត់រណ្ដៅ ។ រួចយកស្រីរ៉ស់១ទៅដាក់ក្នុងរណ្ដៅហើយចាក់ទឹកបន្តិចល្មមកុំឲ្យតែងាប់ ទើបនិមន្តព្រះសង្ឃ៤អង្គមកស្វាធ្យាយធម៌សុភូតិសូត្រ ។ ចំពោះព្រះសង្ឃដែលនិមន្តកាន់វិធីនេះ ត្រូវជម្រះអាបត្តិឲ្យបានបរិសុទ្ធសិន ។ ចំណែកពេលវេលាគឺគេប្រារព្ធនៅវេលាថ្ងៃត្រង់ ហើយហាមផ្ដាច់មិនឲ្យអ្នកដែលមករួមពិធី ទាំងព្រះសង្ឃទាំងឧបាសក មិនឲ្យបាំងឆ័ត្រឬទទូរអ្វីការពារកំដៅឡើយ ។

នៅពេលចាប់ផ្ដើមពិធីអាចារ្យត្រូវសូត្រ ភោន្តោ អញ្ជើញទេព្តាខ្មោចព្រាយ បិសាច អារ័ក្ស អ្នកតា ក្នុងស្រុកព្រៃភ្នំក្រមថ្ម សាគរ គិរីបព្វតា ស្រែចំការ ទួទាំងសកលមណ្ឌលព្រហ្មលោក ឲ្យចុះមកកំចាត់បង់អពមង្គលកោលាហល សឹកសាមសង្គ្រាមជ័យទុរ័្ភក្សអត់បាយ នឹងជម្ងឺតម្កាត់វិបត្តិដល់ស្រុក ជាទុក្ខក្នុងនគររួចហើយទើបនិមន្តលោកស្វាធ្យាយធម៌តទៅ ។

ទៅតាមស្រុកខ្លះគេនិយម ចាប់ឆ្មាស្រោចទឹក ឬហែអ្នកតាយកទៅទំលាក់ទឹកឧបកិច្ចជាអ្នកតាក្ដៅស្អុះ នេះជាតម្រាព្រៃប្រពៃណីនិយម ។

និទានទាក់ទងនឹងពិធីសុំភ្លៀង

ពិធីវរុណសាស្ត្រនេះ ជាទំនៀមប្រពៃណីបូរាណប្រមាណជាគតិពុទ្ធនិយមដែលបូរាណាចារ្យ ប្រារព្ធឡើងដោយអាស្រ័យរឿងរ៉ាវក្នុងគម្ពីរពុទ្ធនិយមជាគោលដែលជាប់ទាក់ទងនឹងហេតុដែលរាំងភ្លៀងដូចជារឿងនិទានខ្លះខាងក្រោមនេះ៖

១-រឿងទឡបជាតកៈ

និទាននេះមានសេចក្ដីដំណាលថាគ្រាមួយនោះ នៅដែលកោសល គ្មានភ្លៀងធ្លាក់សោះ ម្ល៉ោះហើយបឹងបួត្រពាំងរីងហួតស្ងួតអស់ ស្រះបោក្ខរណីមុខវត្តជេតពនមានតែភក់ ត្រីនៅក្នុងស្រះស្លាប់ជាច្រើន ហើយត្រូវហ្វូងក្អែកចឹកស៊ីរាល់ថ្ងៃ ។ ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធបរមគ្រូទ្រង់ទតឃើញដូច្នោះ ទ្រង់មានព្រះមហាករុណាចំពោះត្រី ទើបទ្រង់ចុះទៅកាន់ស្រះ ហើយឲ្យអានន្ទពុទ្ធោបដ្ឋាកៈ យកសាដកមកផ្លាស់ស្រង់ក៏ក្ដៅដល់អាសនាព្រះឥន្ទ្រាធិបតី ស្ដេចក៏ប្រើវស្សវលាហក បណ្ដាលឲ្យភ្លៀងធ្លាក់ចុះមក ។ ភិក្ខុទាំងឡាយឃើញហេតុដូច្នោះ ក៏សរសើរថាអស្ចារ្យណាស់ ទើបព្រះដ៏មានព្រះភាគត្រាស់ថាអស្ចារ្យអ្វីពេលនេះ ដែលតថាគតបានត្រាស់ហើយ កាលពីតថាគតកើតជាស្ដេចត្រីរ៉ស់ឈ្មោះនប្បបៈនៅវស្សបូរីក៏បានធ្វើឲ្យកើតអស្ចារ្យដូច្នេះដែរ ដោយសច្ចៈកិរិយាដើម្បីអនុគ្រោះដល់ពួកត្រីទាំងឡាយជាញាតិ ។ ឯសច្ចកិរិយានោះ គឺតថាគតបានពោលថា ចាប់តាំងពីតថាគតកើតជាត្រីវេលាណា តថាគតមិនដែលក្លែងបៀតបៀនសូម្បីតូចមួយដោយខ្លួនឯងម្ដងសោះឡើយ ។ ដោយសច្ចកិរិយានេះហើយ ភ្លៀងក៏ធ្លាក់ចំមកដោយប្រពៃ ។

២-សុត្តជាតកទានានិសង្ស

និទានមានដំណាលមានព្រះអរហន្តមួយព្រះអង្គព្រះនាម សុភូតិត្ថេរ គង់នៅក្នុងព្រៃ ។ មានពេលមួយ លោកក៏និមន្តចូលទៅកាន់ក្រុងរាជគ្រឹះ ពេលនោះព្រះបាទពិម្ពិសាលប្តេជ្ញានឹងធ្វើកុដិប្រគេន តែព្រះអង្គទ្រង់ភ្លេចទៅ ព្រះសុភូតិត្ថេរក៏គង់នៅកណ្ដាលវាល ក៏បណ្ដាលឲ្យរាំងភ្លៀង តើបព្រះបាទពិម្ពិសាលទ្រង់ព្រះតម្រិះរកហេតុកណ្ដាលឲ្យរាំង ក៏ទ្រង់ជ្រាបថាព្រះអង្គភ្លេចពាក្យប្តេជ្ញាក៏ចាត់ឲ្យរាវវឌ្ឍកីធ្វើកុដិប្រគេនលោកភ្លាម លុះសង់កុដិរួចហើយភ្លៀងក៏ចង្អុរចុះ មកមួយរំពេច ។

៣-សុភូតិសូត្រ

សូត្រនេះមាននៅក្នុងភាណវារៈ ដែលមានដំណាលថា សម័យមួយព្រះដ៏មានព្រះភាគទ្រង់យាងទៅកាន់ដែនមគធៈ ជាមួយភិក្ខុ៥០០ រូប លុះស្ដេចទៅដល់អង្គុត្តរនិគមទ្រង់ក៏ឆៀងចូលទៅ ។ ពេលនោះជារដូវភ្លៀង ក៏ប៉ុន្តែឥតមានភ្លៀងធ្លាក់សោះ បណ្ដាលឲ្យអ្នកនិគមនោះ លំបាកវេទនាជាខ្លាំង តើបព្រះដ៏មានបុណ្យទ្រង់ត្រាស់ហៅសុំភូតិត្ថេរ ឲ្យចម្រើនអោកសិណគឺប្រារព្ធយកទឹកជាអារម្មណ៍ ។ ព្រះសុភូតិត្ថេរក៏ទទួលតាមពុទ្ធតម្រាស់ ក៏សំឡឹងមើលអាកាសចូលកាន់អបោកសិណ ហើយបន្លឺឧទានចំពោះព្រះ ឥន្ទព្រះព្រហ្មយកយក្ខនាគកុម្ភណ្ឌភូត អារក្សចតុលោកបាល ឲ្យរឭកនូវធម៌របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធមានសច្ចៈ បួនប្រការជាដើម ដែលព្រះអង្គសំដែងហើយ ដោយអំណាចចេតោវិមុត្តប្រកបដោយមេត្តាកើតឡើងអំពីអាបោកសិណ សូមឲ្យសត្វទាំងឡាយកុំមានពៀរនឹងគ្នា កុំមានទុក្ខភ័យ ហើយចូរឲ្យវស្សាវលាហកបង្អុរភ្លៀងឲ្យធ្លាក់ចុះមកដោយស្រួលតាមរដូវកាល ។

ដោយមានរឿងរ៉ាវដូចពណ៌នាមកនេះ ក៏កើតទៅជាមូលហេតុដើមនៃពិធីវរុណសាស្ត្រឬពិធីបួងសួងសុំភ្លៀងរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ។