បុរសល្អក្នុងប្រវតិ្តសាស្ត្ររបស់មនុស្សជាតិ គឺលោក Nelson Mandela ដែលធ្លាប់ជា ប្រធានាធិបតី អាហ្រិកខាង ត្បូងបានទទួល មរណ ភាពនៅអាយុ ៩៥ឆ្នាំ ដោយជំងឺ រលាក សួតធ្ងន់ធ្ងរ។
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតី៏ទី ៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ ប្រពភពត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិមានការអារម្មណ៏ និង បាន ធ្វើអោយសាធារណៈជនមានការផ្ងើកផ្អើរ ដោយបានការចុះផ្សាយ ពីរមណភាពរបស់លោក Mandela។
លោក Nelson Mandela គឺជាអតីតប្រធានាធិបតីរបស់អាហ្រ្វិកខាងត្បូង និងជានិម្មិតរូប នៃការរើបំរះ ពីការជិះជាន់ប្រកាន់ពូជសាន៍ និងជាជ័យលាភីរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពពិភពលោក ហើយលោក ក៏បាន ពុះពារគ្រប់ឧបសគ្គក្នុងជិវិតរបស់លោកយ៉ាងលំបាកវេទនា ដោយធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារ អស់ រយៈ ២៥ឆ្នាំ នៅកោះ រប់បេន (សព្វថ្ងៃនេះកោះ រប់បេន បានក្លាយទៅជាកន្លែងទេសចរណ៏ ដ៏ពេញ និយម ដែលបាន ចារឆ្លាក់នូវទុក្ខវាទនារបស់លោក Mandela)។ ការបាត់បង់ សេរីភាពអស់ រយៈពេល ដ៏យូរសែនយូរបែបនេះ រួមទាំងការធ្វើទារុណកម្មនិងការគាប សង្កត់ គ្មានមេត្តាត្រា ប្រណីក្នុង បំណងដើម្បីអោយពួក គាត់បាត់ បង់ការតស៊ូក្នុងការ ទាមទាសិទ្ធសេរីភាព និងធ្វើ អោយបាត់ បង់ ក្តីសង្ឃឹម គ្រប់សព្វបែបយ៉ាងរបស់លោក។
នេះចាត់ទុកថា គឺជាសេចក្តីទុក្ខយ៉ាងក្រៃលែងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រោះថាពេល នេះលោកគឺជាមេដឹក នាំ ដែលមានកេរ្តិ៏ឈ្មោះល្អ និងលេចធ្លោ ជាអ្នកមានសេចក្តី ប្រាថ្នាក៏ខ្លាំក្លាដឹក នាំបងប្អូនប្រជាជន ស្បែកខ្មៅអោយរួចផុតពីការរើសអើមពណ៏សម្បុរ និងគ្មានមនុស្សធម៏។
ពីការរស់នៅក្នុងពន្ធនាគារមករហូតបានក្លាយខ្លួនជាមេដឹកនាំកំពូលមួយរូប ដែលមាន កេរ្ត៏ឈ្មោះល្អ ក្នុង ពិភពលោក រហូរដល់អង្គការសហប្រជាជាតិបានកំណត់ ថ្ងៃមួយមានឈ្មោះថា ថ្ងៃ Nelson Mandela’s Day.។
មេដឹកនាំកំពូលៗនៅលើពិភពលោកក៏បានសម្តែងនូវមរណៈទុក្ខជាមួយនឹងប្រជាជាតិ អាហ្រ្វិកខាង ត្បូង ទាំងអស់ដែលបានបាត់បង់នូវមេដឹកនាំដ៏ល្អម្នាក់នេះ។ លោក Barak Obama ប្រធានាធិបតី សហរដ្ឋ អាមេរិក បានមានប្រសសាសន៏ថា៖ “លោក Mandela បានសម្រេច នូវសេចក្តីប្រាថ្នារបស់ លោក ជា ច្រើនលើសលប់ក្នុងជិវតរបស់គាត់”។ ចំនែកឯ លោកប្រធានាធិបតីអង់គ្លេស David Cameron ក៏បាន បង្ហាញពីទុកគ្រាគ្រាំរបស់លោក ចំពោះមរណៈរបស់ Mandela ថា៖ “លោក Mandela គឺជា វិរៈបុរសរបស់មនុស្សជាតិ នាយគសម័យបច្ចុប្បន្ន”។
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
ក្នុងនាមជាមេធាវីមួយរូបនាឆ្នាំ១៩៤៤ លោកNelson Mandelaបាន ចូលរួមក្នុងចលនាប្រឆាំងនឹងការរើសអើងពូជសាសន៍ជាមួយគណបក្សសមាជជាតិ អាហ្វ្រិក។ កាលនោះលោក Nelson Mandela បានប្រឈមនឹងការស្លាប់ម្តងរួចទៅហើយ នៅឆ្នាំ១៩៦៤ ដោយលោកបានតស៊ូប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុម Apartheid។ ក្រុមខាងលើបានចាប់ខ្លួនលោកជាមួយបក្សពួកប្រឆាំងចំនួន៨នាក់ទៀត។ បន្ទាប់មកពួកគេបានប៉ុនប៉ង ដាក់ទោសលោកប្រហារជីវិត។ តែទីបំផុត លោកបានជាប់ក្នុងពន្ធាគារជិត២៧ឆ្នាំ គិតពីឆ្នាំ១៩៦៤រហូតដល់១៩។
ក្នុងកំឡុងពេលជាប់ឃុំនៅកោះ Robbin ពួកផ្តាច់ការ Apartheid បានបង្ខំឱ្យលោកធ្វើការជាទម្ងន់ ក្នុងសិប្បកម្មកាប់ថ្ម។ ការងារដោយបង្ខំខាងលើបានបន្សល់ឱ្យលោក រហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ គឺជំងឺរលាកសួតធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះកម្ទេចថ្មបានចូលទៅក្នុងផ្លូវដង្ហើម របស់លោក និងជំងឺឆ្លងនានា។
ក្រោមសម្ពាធពីសហគមន៍អន្តរជាតិ លោកត្រូវបានរបប Apartheid ដោះលែងឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ នាឆ្នាំ១៩។ បន្ទាប់មកលោកបានទទួលពានរង្វាន់ណូប៊ែលសន្តិភាពនាឆ្នាំ១៩៩៣ ស្តីអំពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរើសអើងពូជសាសន៍។ ហើយ១ឆ្នាំបន្ទាប់ លោកត្រូវបានប្រជាជនអាហ្វ្រិកខាងត្បូង បោះឆ្នោតជ្រើសជាប្រធានាធិបតី ស្បែកខ្មៅដំបូងអង្អស់ ដោយទទួលបានសំឡេង ៦៦%។
កាលនោះលោកមកពីគណបក្ស សមាជជាតិអាហ្វ្រិក (ANC)។ ដែលបក្សខាងលើមានគោលនយោបាយប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរើងអើងព័ណ៌ សម្បុរ។ ជាពិសេសជាបក្សដែលកាន់អំណាចសព្វថ្ងៃ នៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូងផងដែរ។
Nelson Mandela បានបំរើការ ជាប្រធានាធិបតេយ្យពេញមួយអាណត្តិ និងបន្ទាប់មកបន្តធ្វើជារដ្ឋបុរសនិងដឹកនាំយុទ្ធនាការប្រឆាំង ជម្ងឺអេដស៍មុនពេលលោកចូលនិវត្តន៍ពីជីវិតសាធារណៈនៅឆ្នាំ២០០៤។
លោក Nelson Mandela ត្រូវបានក្រុមគ្រួសារបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ នាទីក្រុង Johannesburg កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៣នេះ ដោយជំងឺរលាកសួតធ្ងន់ធ្ងរ។ ហើយថ្មីៗកន្លងទៅនេះ គេបានសន្និដ្ឋានថា លោកបានស្និតក្នុងដង្ហើមចុងក្រោយទៅហើយ គឺលោកអាចបន្តជីវិតបានដោយការប្រើប្រាស់ខ្យល់ដង្ហើមសប្បនិម្មិត ប៉ុណ្ណោះ។ ពោលគឺគេចង់ឱ្យលោកបន្តជីវិតបានរហូតដល់ ថ្ងៃខួបកំណើតគម្រប់៩៥ឆ្នាំរបស់លោកកាលពីថ្ងៃទី១៨ កក្កដាឆ្នាំ២០១៣កន្លងទៅនេះ៕
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតី៏ទី ៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ ប្រពភពត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិមានការអារម្មណ៏ និង បាន ធ្វើអោយសាធារណៈជនមានការផ្ងើកផ្អើរ ដោយបានការចុះផ្សាយ ពីរមណភាពរបស់លោក Mandela។
លោក Nelson Mandela គឺជាអតីតប្រធានាធិបតីរបស់អាហ្រ្វិកខាងត្បូង និងជានិម្មិតរូប នៃការរើបំរះ ពីការជិះជាន់ប្រកាន់ពូជសាន៍ និងជាជ័យលាភីរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពពិភពលោក ហើយលោក ក៏បាន ពុះពារគ្រប់ឧបសគ្គក្នុងជិវិតរបស់លោកយ៉ាងលំបាកវេទនា ដោយធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារ អស់ រយៈ ២៥ឆ្នាំ នៅកោះ រប់បេន (សព្វថ្ងៃនេះកោះ រប់បេន បានក្លាយទៅជាកន្លែងទេសចរណ៏ ដ៏ពេញ និយម ដែលបាន ចារឆ្លាក់នូវទុក្ខវាទនារបស់លោក Mandela)។ ការបាត់បង់ សេរីភាពអស់ រយៈពេល ដ៏យូរសែនយូរបែបនេះ រួមទាំងការធ្វើទារុណកម្មនិងការគាប សង្កត់ គ្មានមេត្តាត្រា ប្រណីក្នុង បំណងដើម្បីអោយពួក គាត់បាត់ បង់ការតស៊ូក្នុងការ ទាមទាសិទ្ធសេរីភាព និងធ្វើ អោយបាត់ បង់ ក្តីសង្ឃឹម គ្រប់សព្វបែបយ៉ាងរបស់លោក។
នេះចាត់ទុកថា គឺជាសេចក្តីទុក្ខយ៉ាងក្រៃលែងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រោះថាពេល នេះលោកគឺជាមេដឹក នាំ ដែលមានកេរ្តិ៏ឈ្មោះល្អ និងលេចធ្លោ ជាអ្នកមានសេចក្តី ប្រាថ្នាក៏ខ្លាំក្លាដឹក នាំបងប្អូនប្រជាជន ស្បែកខ្មៅអោយរួចផុតពីការរើសអើមពណ៏សម្បុរ និងគ្មានមនុស្សធម៏។
ពីការរស់នៅក្នុងពន្ធនាគារមករហូតបានក្លាយខ្លួនជាមេដឹកនាំកំពូលមួយរូប ដែលមាន កេរ្ត៏ឈ្មោះល្អ ក្នុង ពិភពលោក រហូរដល់អង្គការសហប្រជាជាតិបានកំណត់ ថ្ងៃមួយមានឈ្មោះថា ថ្ងៃ Nelson Mandela’s Day.។
មេដឹកនាំកំពូលៗនៅលើពិភពលោកក៏បានសម្តែងនូវមរណៈទុក្ខជាមួយនឹងប្រជាជាតិ អាហ្រ្វិកខាង ត្បូង ទាំងអស់ដែលបានបាត់បង់នូវមេដឹកនាំដ៏ល្អម្នាក់នេះ។ លោក Barak Obama ប្រធានាធិបតី សហរដ្ឋ អាមេរិក បានមានប្រសសាសន៏ថា៖ “លោក Mandela បានសម្រេច នូវសេចក្តីប្រាថ្នារបស់ លោក ជា ច្រើនលើសលប់ក្នុងជិវតរបស់គាត់”។ ចំនែកឯ លោកប្រធានាធិបតីអង់គ្លេស David Cameron ក៏បាន បង្ហាញពីទុកគ្រាគ្រាំរបស់លោក ចំពោះមរណៈរបស់ Mandela ថា៖ “លោក Mandela គឺជា វិរៈបុរសរបស់មនុស្សជាតិ នាយគសម័យបច្ចុប្បន្ន”។
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
លោក Nelson Mandela ទទួលមរណភាព ក្នុងជន្មាយុ៩៥ឆ្នាំ
លោក Nelson Mandela កើតនៅថ្ងៃទី១៨ ខែកក្កដាឆ្នាំ១៩១៨ នៅភូមិ Mvezo នៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង។ លោកមានឈ្មោះពេញដែលគេហៅនៅក្នុងក្រុមសហគមន៍ដែលលោករស់នៅថាNelson Rolihlahla Mandela។ ក្នុងជីវិតរបស់លោក លោកបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ចំនួន៣ដងរួចមកហើយ ដោយបច្ចុប្បន្នលោកមានកូនបង្កើតចំនួន១០នាក់ និងចៅបង្កើតចំនួន១៧នាក់។
ក្នុងនាមជាមេធាវីមួយរូបនាឆ្នាំ១៩៤៤ លោកNelson Mandelaបាន ចូលរួមក្នុងចលនាប្រឆាំងនឹងការរើសអើងពូជសាសន៍ជាមួយគណបក្សសមាជជាតិ អាហ្វ្រិក។ កាលនោះលោក Nelson Mandela បានប្រឈមនឹងការស្លាប់ម្តងរួចទៅហើយ នៅឆ្នាំ១៩៦៤ ដោយលោកបានតស៊ូប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុម Apartheid។ ក្រុមខាងលើបានចាប់ខ្លួនលោកជាមួយបក្សពួកប្រឆាំងចំនួន៨នាក់ទៀត។ បន្ទាប់មកពួកគេបានប៉ុនប៉ង ដាក់ទោសលោកប្រហារជីវិត។ តែទីបំផុត លោកបានជាប់ក្នុងពន្ធាគារជិត២៧ឆ្នាំ គិតពីឆ្នាំ១៩៦៤រហូតដល់១៩។
ក្នុងកំឡុងពេលជាប់ឃុំនៅកោះ Robbin ពួកផ្តាច់ការ Apartheid បានបង្ខំឱ្យលោកធ្វើការជាទម្ងន់ ក្នុងសិប្បកម្មកាប់ថ្ម។ ការងារដោយបង្ខំខាងលើបានបន្សល់ឱ្យលោក រហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ គឺជំងឺរលាកសួតធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះកម្ទេចថ្មបានចូលទៅក្នុងផ្លូវដង្ហើម របស់លោក និងជំងឺឆ្លងនានា។
ក្រោមសម្ពាធពីសហគមន៍អន្តរជាតិ លោកត្រូវបានរបប Apartheid ដោះលែងឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ នាឆ្នាំ១៩។ បន្ទាប់មកលោកបានទទួលពានរង្វាន់ណូប៊ែលសន្តិភាពនាឆ្នាំ១៩៩៣ ស្តីអំពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរើសអើងពូជសាសន៍។ ហើយ១ឆ្នាំបន្ទាប់ លោកត្រូវបានប្រជាជនអាហ្វ្រិកខាងត្បូង បោះឆ្នោតជ្រើសជាប្រធានាធិបតី ស្បែកខ្មៅដំបូងអង្អស់ ដោយទទួលបានសំឡេង ៦៦%។
កាលនោះលោកមកពីគណបក្ស សមាជជាតិអាហ្វ្រិក (ANC)។ ដែលបក្សខាងលើមានគោលនយោបាយប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរើងអើងព័ណ៌ សម្បុរ។ ជាពិសេសជាបក្សដែលកាន់អំណាចសព្វថ្ងៃ នៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូងផងដែរ។
Nelson Mandela បានបំរើការ ជាប្រធានាធិបតេយ្យពេញមួយអាណត្តិ និងបន្ទាប់មកបន្តធ្វើជារដ្ឋបុរសនិងដឹកនាំយុទ្ធនាការប្រឆាំង ជម្ងឺអេដស៍មុនពេលលោកចូលនិវត្តន៍ពីជីវិតសាធារណៈនៅឆ្នាំ២០០៤។
លោក Nelson Mandela ត្រូវបានក្រុមគ្រួសារបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ នាទីក្រុង Johannesburg កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៣នេះ ដោយជំងឺរលាកសួតធ្ងន់ធ្ងរ។ ហើយថ្មីៗកន្លងទៅនេះ គេបានសន្និដ្ឋានថា លោកបានស្និតក្នុងដង្ហើមចុងក្រោយទៅហើយ គឺលោកអាចបន្តជីវិតបានដោយការប្រើប្រាស់ខ្យល់ដង្ហើមសប្បនិម្មិត ប៉ុណ្ណោះ។ ពោលគឺគេចង់ឱ្យលោកបន្តជីវិតបានរហូតដល់ ថ្ងៃខួបកំណើតគម្រប់៩៥ឆ្នាំរបស់លោកកាលពីថ្ងៃទី១៨ កក្កដាឆ្នាំ២០១៣កន្លងទៅនេះ៕
Post A Comment: